Parzenie kawy to prawdziwa sztuka, która wymaga uwagi i precyzji. Wbrew pozorom, na końcowy smak i aromat filiżanki ma wpływ wiele czynników, o których nie zawsze myślisz w pierwszym momencie. Co prawda nie ma jednego słusznego przepisu na kawę, a jeśli chodzi o parametry, zawsze dopuszczalne są pewne widełki standardów. Warto poświęcić chwilę, aby zrozumieć, jakie konkretnie elementy mają wpływ na przygotowanie idealnego naparu, aby móc cieszyć się bogactwem smaku, jaki oferuje kawa, za każdym razem. Dlatego właśnie dziś przyjrzymy się najważniejszym aspektom parzenia kawy – od wyboru stopnia zmielenia ziaren, przez dobór filtra, aż po jakość, temperaturę wody i czas ekstrakcji.
Dowiesz się, jak każdy z tych czynników wpływa na ostateczny efekt i jakie techniki warto stosować, aby uzyskać kawę, która zachwyci podniebienia nawet najbardziej wymagających smakoszy. Przygotuj się na fascynującą podróż po świecie kawowych niuansów, które mogą diametralnie zmienić Twoje podejście do przygotowywania tego wyjątkowego napoju. Tak więc - do rzeczy.
Spis treści:
- Co wpływa na smak kawy
- Grubość mielenia
- Ratio - ile wody do jakiej ilości kawy?
- Jaka woda będzie odpowiednia do parzenia kawy?
- Temperatura wody
- Jak wybrać odpowiedni filtr?
- Jak dobrać czas parzenia kawy?
- O co chodzi z tą turbulencją?
- W telegraficznym skrócie
Co wpływa na smak kawy
Parametry mające wpływ na smak naszej ulubionej kawy to:
- grubość zmielenia
- ratio, czyli stosunek wagowy ilości użytej kawy do wody
- jakość wody, czyli jej alkaliczność, twardość i ogólna mineralizacja
- temperatura wody
- przepuszczalność filtra
- czas parzenia, który wynika z ratio, grubości mielenia i turbulencji
- turbulencja, czyli suma czynników mechanicznych, którymi wpływamy na ekstrakcję takich jak mieszanie, wysokość, z jakiej zalewamy kawę, czy grubość strumienia wody
Grubość mielenia
Grubość mielenia bezpośrednio decyduje o czasie parzenia kawy, gdyż wpływa na tempo przelewania się wody przez kawę. Im szybciej kawa się zaparzy, tym większe ryzyko, że będzie niedoparzona – cierpka, kwaśna, pozbawiona smaku i słodyczy. Im drobniej zmielimy kawę, tym dłużej trwa parzenie, co obniża tempo przelewania wody. Trzeba jednak uważać, by nie przesadzić – przeparzona kawa ma gorzki, intensywnie kwaśny posmak.
Ratio - ile wody do jakiej ilości kawy?
Ratio, czyli proporcja kawy do wody, ma największy wpływ na finalny smak naparu. Stu gramom wody łatwiej jest rozpuścić sześć gramów kawy niż piętnaście. Im mniejsza doza kawy, tym wyższa ekstrakcja, co oznacza, że ze zmielonej kawy wypłukuje się więcej smaków. Natomiast większa ilość kawy daje bardziej skoncentrowany napar, ale mniej składników zostaje wyekstrahowanych.
Jaka woda będzie odpowiednia do parzenia kawy?
Jakość wody jest kluczowa, ponieważ stanowi ona większość naparu. Zbyt duża ilość mikroelementów w twardej wodzie może przykryć smak kawy i sprawić, że napar będzie szorstki. Zbyt miękka woda nie zawiera wystarczającej ilości minerałów, co sprawia, że smak naparu jest płaski i nijaki.
Temperatura wody
Kawa, szczególnie jasno palona, składa się w dużej mierze z twardych substancji, dlatego wymaga wysokiej temperatury wody. Cytując Jamesa Hoffmana: “the hotter, the better”.
Jak wybrać odpowiedni filtr?
Różnice w smaku kawy zależą od kształtu używanego przyrządu oraz przepuszczalności papierowych filtrów. Najgrubszy filtr znajduje się w Chemexie, co nadaje naparowi lekkości. Filtry do V60 są cieńsze, a do Aeropressu – najcieńsze, co wpływa na teksturę i body kawy.
Jak dobrać czas parzenia kawy?
Czas parzenia zależy od ilości kawy, grubości mielenia i sposobu zalewania. Na szybszą ekstrakcję wpłynie grubsze mielenie, mniejsza ilość kawy i szybsze wlewanie wody.
O co chodzi z tą turbulencją?
Turbulencja to czynnik, którego warto być świadomym i go wykorzystywać. W innym wypadku może obrócić się przeciwko nam. Turbulencja to każdy rodzaj mieszania zmielonej kawy – przez poruszanie naczyniem, łyżeczką, mieszadełkiem lub strumieniem wody. Każde dodanie energii do ekstrakcji sprawia, że jest ona mocniejsza.
W telegraficznym skrócie
Ze względu na mnogość znaczących parametrów polecamy upraszczać parzenie kawy jak to tylko możliwe. Warto zawsze używać surowca wysokiej jakości, czyli ziaren z segmentu Specialty. Dobrze jest też zadbać o odpowiednio miękką wodę. Można kupić wodę demineralizowaną i mieszać ją 1:1 z wodą butelkowaną, aby uzyskać mineralizację między 100 a 150 ppm. W ostateczności filtr do dzbanków z filtracją węglową typu Dafi czy Brita też będzie wystarczający.
Jeśli chcesz maksymalnie dopieścić swoją kawkę, pobaw się grubością mielenia i pamiętaj, żeby zmieniać tylko jeden parametr na raz, aby móc jasno obserwować jego wpływ na smak. Dostosowując kilka rzeczy jednocześnie, nie będziesz w stanie zweryfikować, co tak naprawdę zadziałało.
Jeśli to nie pomoże, serdecznie zapraszamy do naszego JAVA University na kawowe szkolenie, gdzie wszystkie Twoje wątpliwości zostaną rozwiane, a głowa napełniona ogromem kawowej wiedzy! Sprawdź naszą ofertę, umów się na lekcję i wtedy na pewno wszystko okaże się proste – nasz trener Michał już się o to zatroszczy.
Artykuł przygotował dla Ciebie Michał Żmuda, Trener JAVA University.
Zdjęcia: JAVA Coffee Roasters