Najlepsza kawa do ekspresu
o rodzajach kawy

Jaka jest najlepsza kawa do ekspresu?

Wybór odpowiedniej kawy do ekspresu ma znaczenie dla smaku ulubionego napoju. Na rynku dostępne są różne ziarna o odmiennych profilach palenia, gatunkach i pochodzeniu – jak zatem zdecydować, jaka kawa do ekspresu sprawdzi się najlepiej? W tym artykule znajdziesz praktyczny przewodnik, który pomoże dobrać najlepsze ziarna do ekspresu ciśnieniowego oraz przelewowego. 

Wyjaśniamy różnice między metodami parzenia, doradzamy w kwestii stopnia palenia, gatunku ziaren (Arabica vs Robusta), jakości kawy specialty do ekspresu, a także podpowiadamy, jak zadbać o świeżość ziaren poprzez właściwe przechowywanie. Zapraszamy do lektury – dzięki naszym wskazówkom Twój ekspres zaparzy kawę dokładnie taką, jakiej oczekujesz.

Spis treści:

Ekspres ciśnieniowy a przelewowy – czy kawa różni się w zależności od typu ekspresu?

Zrozumienie specyfiki ekspresu ciśnieniowego (espresso) i przelewowego (filtr) to pierwszy krok do wyboru idealnych ziaren. Najlepsza kawa do ekspresu ciśnieniowego będzie się różnić od tej przeznaczonej do ekspresu przelewowego głównie stopniem palenia i sposobem mielenia. Wynika to z odmiennej techniki parzenia tych urządzeń:

  • Ekspres ciśnieniowy (espresso) – parzy kawę pod wysokim ciśnieniem w bardzo krótkim czasie (ekstrakcja espresso trwa zwykle ~20–30 sekund). Taka kawa jest intensywna w smaku i mocna w odczuciu, chociaż wbrew pozorom zawiera mniej kofeiny niż kawa z metod przelewowych (ze względu na krótszy czas kontaktu wody z kawą). Najlepsza kawa do ekspresu ciśnieniowego to ziarna średnio lub ciemno palone, drobno zmielone tuż przed parzeniem. Taki profil palenia zapewnia pełnię smaku i aromatu przy krótkiej ekstrakcji – wydobywa czekoladowe, orzechowe i karmelowe nuty, jednocześnie dając wyrazisty, zrównoważony napar z aksamitną cremą. Jasno palone ziarna w ekspresie ciśnieniowym mogą nie oddać swojego smaku, przez co espresso wyszłoby płaskie, kwaśne lub zbyt „słabe”.
  • Ekspres przelewowy (filtr) – działa poprzez powolne przesączanie gorącej wody przez zmieloną kawę w papierowym lub metalowym filtrze. Ten proces trwa dłużej (kilka minut), pozwalając na dokładniejszą ekstrakcję związków smakowych i kofeiny z ziaren. Najlepsza kawa do ekspresu przelewowego to ziarna jasno lub średnio palone i grubo lub średnio grubo zmielone. Dlaczego? Jasny profil palenia zachowuje kwiatowe i owocowe nuty, które ujawniają się przy dłuższej ekstrakcji – dzięki temu kawa przelewowa będzie bogata w delikatne smaki, o wyższej kwasowości, ale jednocześnie wyższej zawartości kofeiny. Grubsze mielenie zapobiega zbyt wolnemu przepływowi wody i nadmiernej ekstrakcji (oraz chroni filtr przed zatkaniem przez drobinki kawy).

Czy wiesz, że… Jeżeli preferujesz lżejsze, bardziej owocowe i kwiatowe nuty kawy, łatwiej osiągniesz je, parząc jasno palone ziarna metodą przelewową. Z kolei jeśli wolisz intensywny, klasyczny smak espresso z nutami czekolady i orzecha, użyj średnio lub ciemno palonych ziaren w ekspresie ciśnieniowym.

Sprawdź też, jaką kawę mieloną wybrać do kawiarki.

Jaka kawa do ekspresu ciśnieniowego będzie najlepsza?

Skoro wiemy już, że ekspresy ciśnieniowe wymagają odpowiednio przygotowanych ziaren, przyjrzyjmy się bliżej, jaką kawę do ekspresu automatycznego lub kolbowego wybrać, aby cieszyć się najlepszym rezultatem.:

Jak już wiesz, do espresso zaleca się kawy średnio palone lub ciemno palone. 

  • Średnio palone ziarna (tzw. medium roast) zapewniają zrównoważony smak – łączą przyjemną słodycz i umiarkowaną kwasowość, dzięki czemu espresso jest pełne smaku, ale nie nazbyt gorzkie. 
  • Ciemne palenie kawy (tzw. dark roast, często preferowane we włoskim stylu) daje bardzo mocny, cięższy smak z wyraźną goryczką, nutami gorzkiej czekolady, prażonych orzechów, a nawet tytoniu. 

Otwarte opakowania ze świeżo wypaloną kawą

Jeśli lubisz wyraziste, „włoskie” espresso, ciemno palone mieszanki przypadną Ci do gustu. Pamiętaj, im jaśniejsze palenie, tym więcej kwasowości i nut owocowych w filiżance, a im ciemniejsze – tym więcej goryczy, czekolady i karmelu. Wybór zależy od Twoich preferencji, ale skrajnie jasne palenie odradzamy do ekspresu – zostaw je do przelewu lub alternatywnych metod parzenia.

Najlepsze kawy do ekspresu to ziarna Arabiki, która uchodzi za szlachetniejszy gatunek – odznacza ją bogaty, bardziej złożony smak i mniejsza gorycz. Robusta z kolei ma wyższą zawartość kofeiny i ziemisto-gorzkie nuty smakowe. Często bywa dodawana do mieszanek espresso głównie w celu zwiększenia „mocy” kofeinowej naparu oraz poprawy cremy (robusta wytwarza obfitszą piankę). 100% Arabica do ekspresu ciśnieniowego będzie najlepszym wyborem, jeśli zależy Ci na wysokiej jakości i subtelnym smaku. Dobre palarnie (takie jak JAVA Coffee) koncentrują się na ziarnach arabiki segmentu speciality – robusta nie osiąga bowiem takiej jakości, aby mogła konkurować smakiem. 

O różnicach między Arabiką a Robustą przeczysz w naszym artykule: Arabica vs Robusta.

Nawet najlepsze ziarna jednak stracą swój urok, jeśli będą zwietrzałe. Do ekspresu zawsze wybieraj ziarna lub kawę zmieloną prosto z palarni – najlepiej taką, której data palenia nie przekracza 2–4 tygodni. Świeżo palona kawa ma intensywniejszy aromat i głębszy smak. Po upływie kilku miesięcy od palenia ziarna wietrzeją, więc napar traci słodycz i aromaty, staje się płaski i gorzki. Dlatego kupuj kawę z pewnego źródła, np. bezpośrednio z palarni. W palarni JAVA Coffee wszystkie ziarna wypalane są w małych partiach i wysyłane maksymalnie w ciągu 7 dni od palenia, co gwarantuje ich świeżość.

Kwestia mielenia jest nie mniej istotna. Pamiętaj, miel tuż przed parzeniem. Całe ziarna dłużej zachowują aromat, a zmielenie ich bezpośrednio przed zaparzeniem espresso daje zauważalnie lepszy efekt w filiżance. 

  • Ziarna do ekspresu kolbowego powinny być zmielone drobno (najlepiej w młynku żarnowym), tak aby czas ekstrakcji espresso wyniósł około 25 sekund. 
  • Jeśli używasz ekspresu automatycznego, najpewniej masz wbudowany młynek – ustaw go również na drobno zmieloną kawę, odpowiednią do espresso. 

Jaka kawa do ekspresu automatycznego będzie najlepsza? Taka sama, jak do ekspresu kolbowego, czyli świeża, odpowiednio palona i zmielona tuż przed zaparzeniem. Jeżeli jednak nie masz młynka i kupujesz kawę mieloną, upewnij się, że jest to mielenie pod espresso (drobne). Warto skorzystać z oferty palarni, które mielą kawę na życzenie klienta. W JAVA Coffee możemy od razu zmielić ziarna na odpowiednią grubość – taką, jakiej potrzebuje Twój ekspres (wystarczy wybrać opcję „mielenie do ekspresu” przy zamówieniu). Pamiętaj, aby mieloną kawę przechowywać starannie i zużyć ją dość szybko.

Wybierając kawę do ekspresu, zastanów się, jaki profil smakowy lubisz. 

  • Tradycyjne espresso we włoskim stylu bazuje na mieszankach o nutach czekolady, orzechów, karmelu, często z dodatkiem robusty dla większej goryczki. 
  • Nowoczesne espresso specialty z czystej arabiki może zaskoczyć nutami owoców, kwiatów, cytrusów czy jagód, zwłaszcza jeśli ziarna pochodzą z Afryki (np. Etiopia, Kenia) i są średnio palone. Ziarna z Ameryki Środkowej i Południowej (Brazylia, Kolumbia, Gwatemala) częściej dają nuty czekoladowo-orzechowe i są bezpiecznym wyborem dla fanów klasyki. 

Czy wiesz, że… Jeśli dopiero eksperymentujesz, dobrą opcją może być blend (mieszanka) różnych arabik – najlepsze komponują blendy espresso tak, aby smak był zbalansowany i uniwersalny. Dla odważnych odkrywców polecamy spróbować single origin (pojedyncze originy) z różnych krajów i regionów, aby znaleźć swój ulubiony profil.

Sprawdź też, jakie są rodzaje kaw ziarnistych.

Czy kawa specialty nadaje się do ekspresu ciśnieniowego?

Kawa specialty to termin określający kawy najwyższej jakości – ziarna, które w profesjonalnej ocenie otrzymały ponad 80 punktów na 100 możliwych (wg standardów Specialty Coffee Association). Często można spotkać opinię, że kawy specialty najlepiej smakują parzone metodami alternatywnymi (np. drip, Aeropress), a do ekspresu ciśnieniowego lepsze są tradycyjne włoskie mieszanki. Nie jest to prawdą – wysokiej jakości ziarna specialty z powodzeniem parzy się w ekspresie i można uzyskać z nich fantastyczne espresso. Wiele kaw specialty jest wręcz wypalanych specjalnie z myślą o mocnej małej czarnej (palarnie oznaczają je jako „espresso roast”).

Ziarna specialty do ekspresu pochodzą z najlepszych plantacji, często z dużych wysokości (powyżej 1500 m n.p.m.), gdzie kawowce rosną wolniej, a ziarna nabierają bardziej intensywnego smaku. Uprawy prowadzone są z dużą dbałością o środowisko, często metodami tradycyjnymi, a zbiory odbywają się ręcznie, aby wyselekcjonować tylko dojrzałe wiśnie kawowe. Ta dbałość przekłada się na jakość filiżanki. Jeżeli cenisz sobie najwyższą jakość i chcesz mieć pewność, że parzysz w domu najlepszą kawę dostępną na rynku, wybierz kawy specialty od zaufanej palarni.

Sprawdź dostępne akcesoria do parzenia kawy!

Świeżość ziaren i ich przechowywanie.

Na koniec warto podkreślić dwie kwestie, które często są pomijane, a mają ogromny wpływ na finalny smak kawy z ekspresu, czyli świeżość ziaren oraz ich właściwe przechowywanie. Nawet najdroższa, najlepsza kawa do ekspresu nie pokaże pełni swoich możliwości, jeśli będzie nieświeża lub źle przechowywana. W naszej ofercie jest dostępny, specjalnie zaprojektowany dla miłośników najwyższej jakości kawy, pojemnik JAVA Coffee Vac o innowacyjnej konstrukcji. Innowacyjny pojemnik na kawę wypełniony świeżo palonymi ziarnami

Dlaczego świeżość jest tak ważna? 

Kawa to produkt spożywczy, który starzeje się i traci aromat. Tuż po paleniu ziarna wydzielają dwutlenek węgla i są pełne aromatycznych olejków. Mniej więcej po 7–14 dniach od palenia kawa „dojrzewa” i stabilizuje swój smak – to idealny moment, aby ją zaparzać. Później stopniowo aromaty ulatniają się, a olejki aromatyczne ulegają utlenieniu. Po kilku miesiącach większość ziaren staje się wyraźnie zwietrzała. Dlatego kupuj kawę małymi partiami, tyle ile jesteś w stanie zużyć w ciągu 3-4 tygodni. Jeśli masz taką możliwość, wybieraj dostawców podających datę palenia na opakowaniu i szukaj jak najświeższych partii.

Jak przechowywać ziarna kawy, by długo zachowały świeżość? 

Przede wszystkim chroń kawę przed jej największymi wrogami – powietrzem, wilgocią, ciepłem i światłem. Najlepsze warunki do przechowywania to chłodne, suche miejsce z dala od słońca (np. szafka kuchenna). Przesyp ziarna do szczelnie zamykanego, nieprzezroczystego pojemnika, najlepiej JAVA Coffee Vac, który uwalnia naturalne gazy powstające podczas przechowywania kawy, jednocześnie blokując dostęp powietrza. Większość kaw ziarnistych specialty pakowana jest zaraz po paleniu w szczelne torebki z jednokierunkowym zaworem, który pozwala ulatniać się gazom, ale nie wpuszcza powietrza z powrotem. Takie opakowanie jest idealne do przechowywania – po każdym użyciu usuń nadmiar powietrza z torebki, zroluj ją ciasno i zamknij klipsem. Unikaj przechowywania kawy w lodówce – niska temperatura i wysoka wilgotność negatywnie wpływają na ziarna, które łatwo chłoną obce zapachy. 

Nasza wskazówka! Zawsze przechowuj ziarna w całości tak długo, jak to możliwe i miel je tuż przed użyciem. Kawa w formie zmielonej wietrzeje kilkukrotnie szybciej niż ziarna. Jeśli już musisz trzymać kawę mieloną, trzymaj ją w absolutnie szczelnym opakowaniu i zużyj w ciągu 1–2 tygodni.

Podsumujmy…

Pamiętaj, że najlepsza kawa do ekspresu to taka, która jest dopasowana do Twojego sprzętu i gustu. Do ekspresu ciśnieniowego wybieraj średnio lub ciemno palone ziarna 100% Arabica, najlepiej jakości specialty, świeżo palone i zmielone tuż przed parzeniem. Zapewni Ci to intensywny, aromatyczny napar z piękną cremą. Do ekspresu przelewowego stosuj jasno palone kawy, aby wydobyć ich subtelniejsze nuty. Zwracaj uwagę na świeżość ziaren, a w domu przechowuj je w odpowiednich warunkach – dzięki temu każda filiżanka kawy będzie tak samo pyszna, jak pierwsza po otwarciu nowego opakowania.

Na koniec warto eksperymentować – najlepsza kawa to ta, która smakuje Tobie. Próbuj różnych originów, profili palenia i gatunków (chociaż polecamy szlachetną Arabikę zamiast Robusty), aby odkryć swój ideał. Teraz pozostaje Ci tylko zaparzyć ulubioną kawę i delektować się jej smakiem – na zdrowie!

Najczęściej zadawane pytania o najlepszą kawę do ekspresu.

Czy lepsza jest 100% Arabika czy mieszanka z Robustą do ekspresu?

Jeśli zależy Ci na najwyższej jakości smaku, lepsza będzie 100% Arabica. Arabika ma łagodniejszy, bogatszy profil smakowy i mniejszą gorycz niż Robusta. W segmentach kaw speciality praktycznie nie używa się robusty – tam króluje arabika.

Czy można używać tej samej kawy do ekspresu ciśnieniowego i przelewowego?

Tak, ale nie każda kawa sprawdzi się równie dobrze w obu metodach. Główna różnica tkwi w stopniu palenia i mieleniu. Jeśli masz kawę średnio paloną, możesz eksperymentować z nią zarówno w ekspresie ciśnieniowym, jak i przelewowym – zmieniając jedynie grubość mielenia. Jednak kawy ciemno palone będą lepsze do espresso, a jasno palone sprawdzą się bardziej w przelewie. Jeśli chcesz używać tej samej kawy do obu metod, wybieraj tzw. omniroasty – kawy palone w sposób pozwalający na wszechstronne parzenie.

Jakie kawy będą najlepsze do kaw mlecznych, takich jak cappuccino i latte?

Jeśli lubisz kawy mleczne, warto wybierać średnio lub ciemno palone ziarna o intensywnym smaku. Kawa do cappuccino lub latte powinna mieć pełne body i wyraźny profil smakowy, który przebije się przez mleko. Doskonale sprawdzają się kawy o nutach czekolady, karmelu, orzechów oraz tradycyjne mieszanki espresso. Unikaj bardzo owocowych kaw – ich delikatne, kwiatowe nuty mogą zniknąć pod warstwą mleka. Jeśli szukasz czegoś bardziej unikalnego, spróbuj kawy specialty o nutach przypraw korzennych lub ciemnej czekolady – mogą dodać kawie mlecznej ciekawego charakteru.

Czy kawa bezkofeinowa nadaje się do ekspresu ciśnieniowego?

Tak! Warto jednak wybierać bezkofeinową kawę specialty lub wysokiej jakości mieszanki, ponieważ proces dekofeinizacji wpływa na smak ziaren. Do ekspresów najlepiej nadają się średnio palone kawy bezkofeinowe, które zachowują głębię smaku. Jeśli unikasz kofeiny, ale nie chcesz rezygnować z bogatego smaku espresso, dobra kawa bezkofeinowa sprawdzi się znakomicie.

Czy warto kupować kawę w supermarketach, czy lepiej w palarni?

Kawa z supermarketu często jest długo przechowywana, przez co traci na świeżości. Palarnie kawy wypalają ziarna w małych partiach, co gwarantuje ich świeżość i lepszy smak. W palarni możesz też znaleźć dokładne informacje o pochodzeniu kawy, profilu smakowym i stopniu palenia, co pozwala świadomie dobrać najlepsze ziarna do ekspresu. 

Dowiedz się więcej o:

JAVA Coffee Team

Znamy się na kawie jak barista na latte art. Piszemy o ziarnach, sprzęcie, parzeniu i wszystkim, co kręci się wokół kofeiny. Czasem serio, czasem z przymrużeniem oka – ale zawsze z miłości do dobrej kawy ☕❤️!
Powrót do blogu

Zostaw komentarz

Pamiętaj, że komentarze muszą zostać zatwierdzone przed ich opublikowaniem.